ОИЛАГА БЕФАРҚЛИК ОХИР-ОҚИБАТ АЯНЧЛИ ЯКУН ТОПДИ
Ҳаётда инсон учун оиладан муқаддас ва азиз гўша топилмайди. Чунки ҳар биримизнинг умримиз асосан оилада кечади, бу муқаддас даргоҳда келажагимиз давомчилари бўлган фарзандларимиз туғилиб, улғаяди. Айниқса, халқимизга хос миллий қадрият ва эзгу анъаналар ушбу муқаддас гўшада ривож топишини эътиборга олсак, унинг нақадар улуғлиги янада яққолроқ намоён бўлади. Халқимиз қушнинг ҳам ини бузилмасин, дея бежизга айтмаган. Нега деганда, бир оиланинг бузилиши, нафақат эр ва хотин, балки фарзандлар тақдирида ҳам аянчли из қолдиради. Бу ҳақида бежизга фикр юритаётганимиз йўқ. Чунки турли хил иллатлар сабабли бузилиб кетаётган оилалар ҳамон учраб туради.
Қуйида шу ҳақда фикр юритамиз.
Шофиркон туманида яшовчи Аббос Мирзақулов (исм-шарифлар ўзгартирилган) бундан ўн тўққиз йил бурун Сарвиноз Тўхтаева билан турмуш қуради. Бу орада улар икки нафар фарзанд кўришади. Чамаси ўн йил олдин А. Мирзақулов хорижий давлатга ишлашга кетади. Шундан буён у йилига бир марта қишлоққа келиб-кетиб туради.
Аммо у ўтган йилнинг 2 июнида кутилмаганда она юртига қайтиб келади.
Бироқ бу гал ўзининг уйига эмас, балки тўппа-тўғри укаси Валишерникига боради. Бунинг сабаби умр йўлдоши ҳақида нохуш хабар эшитганида эди.
Гап шундаки, ўтган йил май ойида С. Тўхтаева даволаниш учун касалхонага ётади. Кунларнинг бирида қайнсинглиси Тўлғаной ундан хабар олиш учун шифохонага борганда унинг оқ рангли “Cоbаlt” русумли автомашинада бегона эркак билан гаплашиб ўтирганини кўриб қолади.
Шунда қайнсингилнинг кўнглида С. Тўхтаевага нисбатан шубҳа-гумон пайдо бўлади. У укаси Валишерга қўнғироқ қилиб, кўрганини оқизмай-томизмай айтиб беради. Бу хабарни эшитгач, Валишер ҳам тинчини йўқотади. У дарҳол касалхона атрофидаги кузатув камераларини кўздан кечиришга тушади. Видеотасвирларда С. Тўхтаеванинг қўшни қишлоқда яшовчи дўкончи билан учрашгани акс этган эди.
Валишер ғазаб ва аламдан ўзини қаерга қўйишни билмай дарҳол ушбу видеотасвирларни акаси А. Мирзақуловга жўнатади. Ўз навбатида, у хотинидан видеотасвирлардаги ҳолатни тушунтириб беришни талаб қилади. Бунга жавобан С. Тўхтаева дўкончи билан муносабатини очиқчасига тан олади. Бундай хиёнатни кутмаган А. Мирзақулов хотини билан ажрашишга қарор қилади ва айни мақсадда хориждан қайтиб келади.
Қисқаси, А. Мирзақулов укасининг уйига келгач, С. Тўхтаевага қўнғироқ қилиб, уйдан чиқиб кетишни талаб қилади. Аммо С. Тўхтаева унинг талабига рози бўлмайди. Шундан сўнг А. Мирзақулов қонуний тартибда ажрашиш мақсадида ҳимоячи билан шартнома тузиб, фуқаролик ишлари бўйича Ғиждувон туманлараро судига С. Тўхтаева билан тузилган никоҳни бекор қилиш тўғрисида даъво ариза билан мурожаат этади. Шунингдек, C. Тўхтаева билан бирга ҳудуд профилактика инспектори, маҳалла фуқаролар йиғинининг хотин-қизлар бўйича вакилига учрашиб, уларни мақсадларидан хабардор қилади.
Орадан бир ҳафта ўтгач, А. Мирзақулов С. Тўхтаева билан никоҳдан ажрашишда баъзи масалаларни келишиб олиш мақсадида уйига боради.
Ўғли ҳайдовчилик гувоҳномаси олиш учун имтиҳон топширишга, қизи аммаси Тўлғанойнинг уйига кетгани сабабли С. Тўхтаева ёлғиз эди.
Инсон табиатида шундай қусур бор: баъзилар баҳс-мунозара чоғида бир гапдан қолмайди. Ана шу қусур кўпинча жанжалга гўёки мой сепиб, аксарият ҳолларда унинг фожеали якунланишига сабаб бўлади.
— Алимент ундириш учун судга даъво аризаси бердим, — дейди важоҳат билан С. Тўхтаева. — Бундан ташқари мол-мулкнинг ҳам тенг ярмини оламан…
А. Мирзақулов эса, С. Тўхтаева хиёнат кўчасига кирмаганида бу гаплар бўлмаслигини уқтирмоқчи бўлади.
— Ким билан бирга бўлишим сизни қизиқтирмасин, — дея овозини баландлатади аёл. — Хоҳлаганимни қиламан…
С. Тўхтаеванинг бу гаплари А. Мирзақуловнинг нафсониятига тегиб, кўнглида рашк ва алам ўтини аланглатади. У ғазаб билан у С. Тўхтаевани кўксидан итариб юборади. Аёл тўшакка йиқилгач, ёстиқни унинг юзига узоқ вақт босиб туради. С. Тўхтаева жон ҳолатда типирчилаб, эрининг чангалидан қутулмоқчи бўлса-да, бунинг уддасидан чиқолмайди. Ўз хотинининг қотилига айланган А. Мирзақулов ички ишлар бўлимига бориб ариза ёзади.
— Хотинимни ўлдириш ниятим йўқ эди, — деди суддаги кўрсатмасида А. Мирзақулов. — Гаплари рашк ва жаҳлимни қўзғади, ўзимни тутиб туролмадим. Марҳуманинг яқинларидан кечирим сўрайман…
Суд судланувчига нисбатан жазо тайинлашда жазони енгиллаштирувчи ва оғирлаштирувчи ҳолатларни эътиборга олди. А. Мирзақуловни Жиноят кодексининг 97-моддаси (қасддан одам ўлдириш) 1-қисмида назарда тутилган жиноятни содир этганликда айбдор деб топиб, ўн йил муддатга озодликдан маҳрум қилиш жазосини тайинлади.
Ушбу аянчли қисмат ва аччиқ тақдир тафсилотини баён этишдан кўзланган мақсад хиёнати сабаб ҳаёти эрининг қўлида хазон бўлган аёлнинг оиласи ва фарзандлари тақдирига бефарқлигини таъкидлашдан иборат. Қолаверса, бу фожианинг келиб чиқишига А. Мирзақуловнинг йиллаб оила бағрига қайтмагани, эр-хотин ўртасидаги меҳрнинг музга айланишига сабаб бўлмадимикин?
Нима бўлганда ҳам хиёнат бир оиланинг тақдирига қора чаплади, эр-хотиннинг турмушини барбод қилди. Энг ёмони, бирининг ширин жони бевақт фожиали хазон бўлиши, иккинчисининг умри темир панжара ортида ўтишига сабабчи бўлди. Бу бошқалар учун сабоқ вазифасини ўтаса, ажаб эмас.
Улуғбек БОЗОРОВ,
жиноят ишлари бўйича
Шофиркон тумани суди раиси,
Абдуҳамид ХУДОЙБЕРДИЕВ,журналист