АСОСЛИ ДАЪВО СУД ТОМОНИДАН ҚАНОАТЛАНТИРИЛДИ
Сергели туманида яшовчи Ҳабибулло Йўлдошев, тахминан, 2007-2008 йилларда ўғли Аббосбекни уйлантирганда кўп орзулар қилганди. Қатор-қатор неваралар кўришни ва уларни ҳамма ҳавас қилса, арзийдиган қилиб вояга етказишни дилига тукканди.
Афсуски, Ҳабибулло аканинг бу эзгу ниятлари амалга ошмади. Тўғри, 2009 йилда ўғил неварали бўлди ва унга яхши ниятлар билан Асилбек дея исм қўйишди. Аммо ўғлини дунёга келтираётган вақтида Машҳура Йўлдошеванинг руҳиятида жиддий ўзгаришлар юз беради. Шу боис Аббосбек билан Машҳура 2015 йилда қонуний тарзда ажрашиб кетишди.
Бироқ онаси ажрашганига қарамай, Асилбек отаси ва бобосининг қарамоғида қолган. Буни қарангки, ўша йили, аниқроғи, фуқаролик ишлари бўйича Яккасарой туманлараро судининг 2015 йил 29 июлдаги суд буйруғига асосан, Аббосбек Йўлдошевдан Машҳура Йўлдошева фойдасига 2009 йил 2 мартда туғилган фарзанди Асилбек Ҳабибуллаевнинг моддий таъминоти учун ҳар ойдаги иш ҳақи ва бошқа даромадларининг 1/4 қисми миқдорида алимент ундириш белгиланган.
А. Йўлдошев эса, алимент тўламаган. У ҳатто суд буйруғи чиққанидан ҳам бехабар бўлган.
Бу борадаги яна бир муҳим гап шуки, вақт ўтиши билан Машҳуранинг аҳволи оғирлашиб борган. Оқибатда фуқаролик ишлари бўйича Яккасарой туманлараро судининг 2016 йил 1 декабрдаги қарорига мувофиқ, у муомалага лаёқатсиз деб топилган. Ўшанда суднинг ушбу қарори билан унинг синглиси Насиба Акбарходжаева ҳам муомалага лаёқатсиз деб топилган.
Опа-сингилнинг бошқа қариндошлари бўлмаган. Шу сабабли Сергели туман ҳокимининг 2016 йил 29 декабрдаги қарорига асосан, Аббосбек Йўлдошев ва отаси Ҳабибулло Йўлдошев уларга васий этиб тайинланган.
Бинобарин, Асилбек Ҳабибуллаев 2015 йилдан тўлиқ отаси А. Йўлдошевнинг қарамоғида яшаб келган.
Қисқаси, шундай кунларнинг бирида А. Йўлдошев ўзига тегишли автомашинани сотмоқчи бўлганида алиментга оид суд буйруғи туфайли транспорт воситасига нисбатан тақиқ қўйилганидан хабар топади. Шунинг учун у фуқаролик ишлари бўйича Яккасарой туманлараро судига даъво аризаси билан мурожаат қилиб, ўзини алимент тўловидан озод қилишни сўради.
Айтиш керакки, Конституциямизнинг 77-моддасида “Ота-оналар ва уларнинг ўрнини босувчи шахслар ўз фарзандларини вояга етгунига қадар боқиши, уларнинг тарбияси, таълим олиши, соғлом, тўлақонли ва ҳар томонлама камол топиши хусусида ғамхўрлик қилишга мажбурдирлар” дея қайд этилган.
Гарчи А. Йўлдошевнинг зиммасига тегишли суд буйруғи асосида алимент тўлаш мажбурияти юкланган бўлса-да, фарзанди Асилбек Ҳабибуллаев унинг қарамоғидан ажралмаган. Буни “Обод турмуш” маҳалла фуқаролар йиғини томонидан 2024 йил 3 апрелда расмийлаштирилган далолатнома ҳам тасдиқлайди.
Айни пайтда Асилбек махсус ҳарбий мактабда ўқийди. Қолаверса, онаси билан кўришиб туради.
Оила кодексининг 146-моддасига биноан, алимент миқдори суд тартибида белгиланганидан кейин тарафлардан бирининг моддий ёки оилавий аҳволи ўзгарса, суд улардан ҳар бирининг талабига кўра, алиментнинг белгиланган миқдорини ўзгартиришга ёки алимент тўлаши шарт бўлган шахсни алимент тўлашдан озод қилишга; алимент миқдорини ўзгартиришда ёки уни тўлашдан озод қилишда суд тарафларнинг эътиборга лойиқ бошқа манфаатларини ҳисобга олишга ҳақли.
Ана шу асосларга таянган суд А. Йўлдошевнинг даъвосини қаноатлантирди. Яъни уни фуқаролик ишлари бўйича Яккасарой туманлараро судининг 2015 йил 29 июлдаги суд буйруғига мувофиқ белгиланган, фарзанди Асилбек Ҳабибуллаевнинг моддий таъминоти учун алимент тўлашдан озод этиш тўғрисида ҳал қилув қарорини чиқарди.
Хулоса ўрнида таъкидлаш лозимки, оила – муқаддас даргоҳ. Фарзандлар тарбияси ва моддий таъминоти эса, ота-она зиммасидаги энг муҳим мажбурият.
Аммо орамизда ўзининг оталик ёки оналик бурчини бажармаётган, ҳатто бунинг оқибатида ота-оналик ҳуқуқидан маҳрум бўлаётганлар ҳам йўқ эмас. Шундай экан, конституциявий бурчидан бўйин товлашга ҳеч ким ҳақли эмаслигини унутмаслик керак.
Шаҳноза ИБРАГИМОВА,
фуқаролик ишлари бўйича
Яккасарой туманлараро суди судьяси
