СОХТА ДЎСТЛИК ЁКИ ЧОЙХОНАДА ПИШИТИЛГАН ЖИНОИЙ РЕЖА ОҒУФУРУШЛАРНИ ПАНЖАРА ОРТИГА ЕТАКЛАГАНИ ХУСУСИДА
Марҳамат туманида соя-салқин, одамлар дам оладиган хушҳаво масканлар кўп. Шулардан бири туман марказидаги “Чин дўст” чойхонаси бўлиб, унинг эгалари бу маскан яқин дўстлар, ошна-оғайнилар учрашадиган, дийдорлашадиган жой бўлсин, деган ниятда шундай ном билан аташган. Дарҳақиқат, агар дўстлар бир-бирига оқибатли ва қадрдон бўлса, дўстлик ғараз ёки манфаатдорлик эвазига қурилмаса, бундай чин инсоний муносабатга фақат ҳавас қилса арзийди.
Биз ҳикоя қилмоқчи бўлган ҳодиса ҳам “Чин дўст” чойхонасида бошланиб, шу ернинг ўзида якун топди.
Ўзларини чин дўстлар деб билган Давронбек Турғунов ва Музаффар Умаралиев (исм-шарифлар ўзгартирилди) анчадан буён учрашишмаган эди. Шу сабабли чойхонада анча вақт суҳбатлашиб ўтиришди. Лекин икковининг ҳам қўпол хатоси — ўзаро учрашувни спиртли ичимлик ичиш учун баҳона деб билишганида бўлди. Улар бир соат ичида бир неча шишани бўшатишди, суҳбат мавзуси ҳам фақат олди-қочди гаплардан нарига ўтмади. Музаффар гап орасида Россияда бирга ишлаган таниши ундан гиёҳвандлик моддаси сўрагани, у жуда бой бўлиб, анча-мунча пулнинг юзига қарамаслигига алоҳида урғу бериб гапиради.
Давронга бу гаплар мойдай ёқиб тушади. Шу боис у шеригига мижозни қўлдан чиқармасликни, қанча гиёҳвандлик моддаси керак бўлса, топиб беришини айтади. Сўнг улар Музаффарнинг уйига боришади ва молхона девори орасига яшириб қўйилган гиёҳвандлик моддасини қидиришга тушишади. Аммо гиёҳвандлик моддасини ҳадеганда топишолмайди. Улар ақл-ҳушини йўқотадиган аснода маст эди.
Қисқаси, улар узоқ вақт излаб, гиёҳвандлик моддасини тополмагач, Даврон яна бир карра яхши мижозни қўлдан чиқармасликни уқтираркан, “тишининг ковагида” сақлаб турган гиёҳвандлик моддасини беришга тайёр эканини айтиб, шеригини уйига бошлаб келади. Ҳақиқатан ҳам, у уйида қонунга хилоф равишда сақлаб келган “гашиш” гиёҳвандлик моддасини Музаффарга бераркан, уни қимматроқ нархда сотишни тайинлайди.
Бу ёғини сўрасангиз, ҳамтовоқларнинг гиёҳвандлик моддаси олди-сотдиси билан боғлиқ қилмишидан аллақачон ички ишлар ходимлари хабар топган, шу сабабли уларнинг ҳар бир ҳаракати кузатув остида эди.
Алалхусус, Марҳамат тумани марказидаги “Чин дўст” чойхонаси олдида Д. Турғунов ва М. Умаралиев “махсус харидор”га оғирлиги 288,1 грамм бўлган, кўп миқдордаги “гашиш” гиёҳвандлик воситасини 3 500 АҚШ долларига сотаётган пайтда ушланади.
Шундан сўнг ғалати воқеа рўй беради: гарчи, гумондорлар чойхонада учрашиб туришса-да, аслида, улар умуман дўст эмаслигини айтиб, бир-бирини айблашга тушади. Уларнинг кўрсатмалари асосида М. Умаралиев уйининг молхонасида сақлаб келаётган оғирлиги 294,7 грамм бўлган “гашиш” гиёҳвандлик воситаси ҳам топилиб, ашёвий далил тариқасида олинди.
Ҳар қандай жиноят учун жазо муқаррар. Шу сабабли, Д. Турғунов ва М. Умаралиев Жиноят кодексининг тегишли моддалари билан айбдор деб топилиб, уларнинг ҳар бирига қилмишига яраша жазо тайинланди.
Судланувчилар судда ҳам айбни бир-бирига ағдариб, ўзининг ҳалол инсон экани, фақат шериги сабабли жиноят кўчасига кириб қолганини айтиб, суддан енгиллик беришни сўрашди. Бу ҳолат, ўз навбатида, ҳақиқий дўстлик эзгу ишларда, олижаноб мақсад ва ибратли фаолиятда намоён бўлишини кўрсатади.
Зеро, ёмон ният, ғаразли мақсадларда ҳеч қачон дўстлик бўлмайди, бундай қилмишларга бош қўшиш вақтинчалик ҳамтовоқлик ёки жиноий шериклик бўлиб, қилмишлар фош бўлгач, бундай “дўст”лар бир-бирини тезроқ “сотиш”, ёмонлаш ва шу йўллар билан жавобгарликдан қутулиб қолиш ёки жазони енгиллаштириш пайида бўлишади. Шундай экан, умрни эзгу мақсадларга бағишлаш, ҳақиқий дўстлар даврасида ҳаётдан завқланиб яшашга нима етсин!
Зафаржон Омонов,
жиноят ишлари бўйича
Андижон тумани суди раиси
