ОТА-ОНАДАН АЛОҲИДА ЯШАЁТГАН БОЛА БИЛАН КЎРИШИБ ТУРИШ ҲУҚУҚИГА КИМЛАР ЭГА?

Бугунги кунда юртимизда болаларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини, ота-онасининг келиб чиқиши ва фуқаролик ҳолатидан қатъи назар, ҳимоя қилишга оид конституциявий тамойилларни амалда таъминлашга қаратилган муҳим чора-тадбирлар изчиллик билан амалга оширилмоқда.

Ҳеч кимга сир эмаски, ҳар бир болага муносиб тарбия бериш ва унинг камол топишида нафақат ота-она, балки бобо, буви, ака-ука, опа-сингил ва бошқа яқин қариндошлар ҳам муҳим ўрин тутади.

Буни таъкидлашдан мақсад шуки, амалдаги оила қонунчилигида нафақат боладан алоҳида яшаётган ота (она)нинг бола билан кўришиши, балки бобо, буви, ака-ука, опа-сингил ва бошқа яқин қариндошларнинг ҳам бола билан кўришиб туриш ҳуқуқи белгилаб қўйилган.

Аниқроқ айтганда, Оила кодексининг 77-моддасига кўра, бобо, буви, ака-ука, опа-сингил ва бошқа яқин қариндошлари бола билан кўришиб туриш ҳуқуқига эга. Яъни ота-она (улардан бири) яқин қариндошларининг бола билан кўришишига имконият бермаса, васийлик ва ҳомийлик органи ота-онани (улардан бирини) бундай имконият беришга мажбур қилиши мумкин. Агар ота-она (улардан бири) васийлик ва ҳомийлик органининг қарорини бажармаса, боланинг яқин қариндошлари ёки васийлик ва ҳомийлик органи бола билан кўришиб туришга тўсқинлик қилувчи ҳолатларни бартараф қилиш ҳақидаги даъво ариза билан судга мурожаат қилиши мумкин. Ўз навбатида, суд боланинг манфаатлари ва унинг фикрини инобатга олган ҳолда низони ҳал қилади. Суднинг ҳал қилув қарори бажарилмаган тақдирда, айбдор ота (она)га нисбатан қонунчиликда назарда тутилган чоралар қўлланилади.

Юқорида баён этилганлардан ҳам кўринадики, мамлакатимизда боланинг барча ҳуқуқ ва қонуний манфатлари кафолатли таъминланган. Бу, ўз навбатида, ҳар бир бола муносиб тарбия олиш, ўзининг иқтидори ва салоҳиятини рўёбга чиқаришига хизмат қилади.

Анвар Жумаев,

фуқаролик ишлари бўйича Учқудуқ тумани суди раиси