ХОРИЖЛИК ФУҚАРОЛАР КЎЧМАС МУЛК СОТИБ ОЛИШИНИНГ ЎЗИГА ХОС ХУСУСИЯТЛАРИ
Мамлакатимиз йилдан-йилга серқуёш иқлими, гўзал табиати, барқарор иқтисодиёти ва бошқа кўплаб кенг қамровли имкониятлари билан хорижий инвесторларни ўзига жалб қилмоқда. Тоғли ҳудудларимизнинг ўзига хос манзараси, сўлим об-ҳаво ва ишлаб чиқариш учун қулай инфратузилмаси сайёҳларни оҳанрабодай ўзига чорлайди. Шу боисдан ҳам, юртимизда туризм жадал ривожланиб бормоқда.
Туризм – давлат учун муҳим даромад олиб келувчи манбаи ҳисобланади.
Шу маънода, Президентимизнинг 2022 йил 8 апрелда қабул қилинган “Тадбиркорлик муҳитини яхшилаш ва хусусий секторни ривожлантириш орқали барқарор иқтисодий ўсиши учун шарт-шароитлар яратиш борасидаги навбатдаги ислоҳотлар тўғрисида”ги Фармони барқарор иқтисодий ўсишни таъминлаш, коррупциявий иллатларни бартарф этиш ва соғлом, рақобатбардош муҳитни ривожлантиришга қаратилган.
Фармон қишлоқ хўжалигига мўлжалланмаган ерларни мулк ҳуқуқи асосида аукцион орқали сотиб олиш учун тўловларни 3 йилгача бўлиб-бўлиб тўлашга рухсат этилиши имкониятини беради. Бунда бўлиб-бўлиб тўлаш шарти билан сотилган давлат активлари ва қишлоқ хўжалигига мўлжалланмаган ерлар бўйича камида 35 фоиз миқдорида тўлов амалга оширилганда, қолган тўловларни кредит асосида тўлаш мумкин.
Бунинг натижасида хорижий фуқароларга инвестиция киритиш учун кенг имкониятлар яратилади. Масалан, Вазирлар Маҳкамасининг 2022 йил 1 майдаги қарори билан 111 та хорижий давлат фуқароларига Ўзбекистон Республикасида яшаш гувоҳномасини талаб қилмаган ҳолда янги қурилаётган уй-жойлардан сотиб олиш тарзида инвестиция киритиш ҳуқуқи берилди.
Бунда сотиб олинадиган янги қурилаётган уй-жойларнинг нархи Тошкент, Самарқанд шаҳарлари ва Тошкент вилояти ҳудудида – қурилиш даврида бўлган шартномаларга — 150 минг, қуриб битказилган бўлса, 180 минг АҚШ долларидан кам бўлмаслиги лозим. Бошқа ҳудудлардаги нархлар қуриб битказилмаган кўчмас мулк бўлса, 70 минг, қуриб битказилган бўлса, 85 минг доллардан кам бўлмаслиги керак.
Агар хорижий фуқаро Ўзбекистонда яшаш гувоҳномасини олиши лозим бўлса, кўчмас мулкнинг нархи 300 минг АҚШ долларидан кам бўлмаслиги шарт. Бу ўзгартишлар хорижий инвесторларга жуда кенг имкониятлар яратиб беради.
Яъни инвестиция орқали кўчмас мулк сотиб олиш, қуриш ва кейинчалик уни тасарруф этиш имконияти берилади. Натижада мамлакатимизда жаҳон иқтисодиётида ўз ўрнимизни қатъий белгилаш, туризмни янада ривожлантириш, аҳолини иш билан таъминлаш имкониятлари янада ортади.
Айни тажриба хорижий давлатларда анча олдиндан қўлланиб келинмоқда.
Дунёнинг тараққий этган давлатлари тажрибаси биз ҳам электрон ҳукумат тизимига жадал равишда ўтишимиз лозимлигини кўрсатади. Хусусан, Ўзбекистонда хорижий фуқаролар ва инвесторлар учун ягона кўчмас мулк сотиб олиш ва реализация қилиш агентлиги ташкил қилинса, мақсадга мувофиқ бўларди.
Бу, ўз навбатида, хорижий фуқаро ёки инвесторларга Ўзбекистонга шахсан ташриф буюрмаган ҳолда ушбу агентлик орқали мулкларни сотиб олиш, давлат рўйхатидан ўтказишда қонуний ёрдам бериши ҳамда маълум бир ҳақ эвазига ушбу мулкни қўриқлаш хизматини кўрсатиш имкониятини яратади. Бундай агентлик хорижий инвесторларнинг иқтисодиётимизга сармоя киритиши учун ишончини янада оширади.
Сунбула Умарова,
фуқаролик ишлари бўйича
Яккасарой туманлараро суди судьяси
